سیر تحول خودروهای پلیس راهنمایی و رانندگی طی 70 سال اخیر جالب است. از دهه 1320 که خودروهای آلمانی، انگلیسی و آمریکایی به خدمت شهربانی کل کشور درآمدند تا امروز که از بنز، پژو و زانتیا برای کارهای مربوطه استفاده می*شود.
شاید کمتر کسی به نوع خودروها و تجهیزات به کار رفته در آنها توجه کرده باشد ولی آنچه مسلم است اینکه صرف*نظر از قدمت طولانی استفاده از خودرو در این بخش تنها ظرف چند سال اخیر شاهد ارتقای تجهیزات در این خودروها بوده*ایم به عبارت دیگر خودروهای پلیس شاید بیش از 60 سال جز به چراغ*های گردان، بی*سیم و بلندگو به چیز دیگری مجهز نبوده*اند اما امروز به سیستم*هایی نظیر دوربین*های خودکار، دستگاه*های GPS، لوازم تشخیص مصرف نوشابه*های الکلی توسط رانندگان، امکانات ماهواره ای، رایانه*ای و ... تجهیز شده*اند. در ادامه به سیر تحول این خودروها اشاره می*کنیم.
دهه 1320 :

مدلی
از بنز قدیمی، حدود 67 سال پیش یعنی در سال 1940 میلادی ساخته و برای به
کارگیری در شهربانی روانه تهران شد. در آن روزگار هنوز خودروهای پلیس به
چرا*غ*های گردان، بی*سیم و بلندگو مجهز نشده بودند.
دهه 1330

فولکس*واگن
قورباغه*ای شکل با دو رنگ مشکی و سفید که به یک چراغ*گردان آبی*رنگ و یک
دستگاه بی*سیم با برد محدود مجهز شده بود از جمله وسایل نقلیه مورد استفاده
پلیس راهنمایی و رانندگی در آن زمان بود. این خودرو هم*اکنون در پارکینگ
نیروی انتظامی خاک می*خورد.
خودرو
دیگری که در این دهه به کار گرفته شد، بنز بود. در این دو دهه شهربانی کل
کشور تقریباً تمام دوران حکومت پهلوی اول و ابتدای دوره پهلوی دوم را با
خودروهای آلمانی سپری کرد.
دهه 1340 :
دهه
1340 را باید تقریباً آغاز دوباره ورود خودروهای آمریکایی به این عرصه
دانست دوج*های کرنت شش*سیلندر ساخت کشور آمریکا با پلاک*های سه*رقمی
دست*نویس که حداکثر سرعت آنها به 200 کیلومتر در ساعت می*رسید از سال 1346
تا 1354 مورد استفاده قرار گرفتند. دوج کرنت دارای یک بلندگوی کوچک بود که
بر روی گلگیر جلو و کنار کاپوت نصب می*شد و مجهز به یک بی*سیم دستی، چند
پروژکتور و یک چراغ گردان ثابت بود. دهه 40 همان دهه*ای است که افسران زن
با موتورسیکلت در سطح شهر تهران تردد می*کردند (سال 1346) و ضمن راهنمایی
خودروها بعضاً آنها را جریمه نیز می*کردند.دهه 1350 :
در
تمام دهه 1350 در کنار لندرور انگلیسی خودروهای آمریکایی بیوک، شورولت
رویال و بنز230 به کار گرفته شدند. بنز230 با چراغ*های جلو عمودی شش*سیلندر
بودند و حداکثر سرعت آنها برای این کار 220 کیلومتر در ساعت تنظیم شده بود
این خودروهای آلمانی از سال 1350 تا 1356 در شهربانی ایران خدمت کردند.
بنزهای
230 پلیس بر روی سقف خود و در وسط آن دارای یک بلندگو بودند که با اهرمی
از داخل اتاق به سمت چپ و راست حرکت می*کرد. پلاک این خودروها نیز دست*نویس
و چهاررقمی بودند. این خودرو هم همچون دوج کرنت از یک بی*سیم بلندگو و
بی*سیم موتورلا آمریکایی بهره می*جست. از رنجرور انگلیسی که دارای
هشت*سیلندر و توان حداکثر سرعت 200 کیلومتر در ساعت بود از سال 1354 تا سال
1359 در مناطق کوهستانی و برف*گیر استفاده شد رنجرورها مجهز به کولرهای
سقفی بودند ولی در همان سال*ها یک دستورالعمل قانونی در حال تبدیل*کردن
خودروهای پلیس به شورولت رویال بود. براساس آن دستورالعمل دستگاه*های دولتی
و نظامی ملزم شده بودند از کالاهای ساخت داخل استفاده کنند و از آنجا که
شورولت آمریکایی در ایران مونتاژ می*شد بنابراین از سال 1356 تا سال 1362
از این خودرو شش*سیلندر با توان رسیدن به سرعت 220 کیلومتر در ساعت استفاده
شد.دهه 1360 :
بنز
250 هم از جمله خودروهایی بود که در دهه*های 50 تا 70 مورد استفاده پلیس
قرار گرفت. این خودرو آلمانی شش سیلندر بود و با چراغ*های افقی قادر بود
200 کیلومتر در ساعت را بپیماید. بنزهای 250 که اول به صورت دنده فرمان
(دنده رول) بودند بعدها انواع گیربکسی آن هم وارد کشور شد و مورد استفاده
قرار گرفت.
دهه 1370 :اما
دهه 1370 را باید زمان ورود خودروهای شرقی به ناوگان پلیس دانست به طوری
که کم*کم سروکله تویوتا کریسیدا ژاپنی هم پیدا شد این خودرو چهارسیلندر بود
و قادر بود 200 کیلومتر مسافت را طی یک ساعت بپیماید. از تویوتا کریسیدا
بین سال*های 1370 تا 1379 استفاده شد. اواسط دهه 70 یعنی از سال 1374 به
بعد پاجرو هم آمد و مورد استفاده پلیس راه کشور قرار گرفت. پاجرو ژاپنی
شش*سیلندر بود و 200 کیلومتر در ساعت سرعت می*گرفت.
دهه 1380 :دهه
1380 عصر به کارگیری خودروهای سمند، زانتیا، پژو206 و بنز240E. خودروهایی
که به ایربگ، سیستم*های ترمزABS و بی*سیم*های دوربرد و بلندگوهای پیشرفته
آمریکایی، رایانه و امکانات ماهواره*ای مجهز شده*اند.
جمعه 30 فروردینماه سال 1392 ساعت 22:08